تحقیقات بازار چیست و راهنمای کامل تحقیق بازاریابی

فائزه تاج آبی
۲۹ بهمن ۱۴۰۲ . ۲۵ دقیقه مطالعه

تحقیقات بازار و تحقیق بازاریابی دو مفهوم در حوزه بازاریابی است که رفتار مصرف‌کنندگان و بازار را برای شروعی جدید در کسب‌وکار می‌سنجد و درک عمیقی از نیازها و سهم بازار را در اختیارتان قرار می‌دهد. تحقیقات بازار فرآیند جمع‌آوری داده درباره پرسونای مخاطب هر کسب‌وکار، مخاطب هدف و مشتری است که از طریق آن می‌توان متوجه شد تا چه حد محصول یا خدمات شما موفق عمل خواهند کرد؛ اما تحقیقات بازاریابی، فرآیندی است که طی آن متوجه می‌شوید در کدام بخش از بازار کسب‌وکارتان موفق عمل خواهید کرد و تمام تاکتیک‌ها و استراتژی‌های بازاریابی شرکت را می‌توانید با آن بسنجید.

دیوید دارمانین، مدیرعامل Hotjar ، قبل از راه‌اندازی کسب وکار موفق خود، دو کسب‌وکار دیگر را نابود کرده بود. در هر یک از این دو مشاغل ، او و همکارانش ماه‌ها برای طراحی و ساخت محصولی فوق‌العاده زمان گذاشته بودند؛ اما هر بار شکست  خوردند.

به نظرتان دلیل این‌همه بدشانسی و عدم موفقیت او چه بود؟ خودش علت تمام این شکست‌های پی در پی را نداشتن درک صحیح از نیازهای بازار می‌داند. در واقع آن‌ها بدون هیچ اطلاعی از انتظارت و نیازهای افراد، شروع به ارائه محصول کرده بودند.

زمانی ‌که نوبت به Hotjar رسید، همه چیز فرق کرد! آن‌ها دیگر امتحان خود را پس داده و از شکست‌هایشان درس عبرت گرفته بودند. به همین دلیل این بار کار خود را با تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی آغاز و از همان مراحل اولیه، به نیاز واقعی  افراد توجه کردند. . بر اساس همین تحقیقات اکنون به چنین جایگاهی دست یافته‌اند!

اگر شما  نیز قصد فروش محصولات خود را دارید و می‌خواهید نتیجه تلاش‌هایشان به ثمر بنشیند؛ باید درک عمیقی از مشتریان بالقوه خود، بازار خاص کسب‌وکارتان و رفتار مصرف‌کننده  داشته باشید.

برای این منظور باید حتماً تحقیقات بازار را انجام دهید. در این مقاله به طور کامل تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی را بررسی و تمام سؤالاتتان را برطرف می‌کنیم.

تحقیقات بازار یا Market Research چیست؟

تحقیقات بازار فرآیند جمع‌آوری داده درباره پرسونای مخاطب هر کسب‌وکار، مخاطب هدف و مشتری است که از طریق آن می‌توان متوجه شد تا چه حد محصول یا خدمات شما موفق عمل خواهند کرد. کسب‌وکارها معمولا از  اطلاعات به دست آمده از تحقیق بازار برای طراحی بهتر محصول، افزایش تجربه مشتری و ایجاد پیام بازاریابی بهتر استفاده می‌کنند تا بتوانند مشتریان بالقوه و با کیفیت بیشتری را جذب کنند و نرخ تبدیل کسب‌وکارشان را افزایش دهند.

طراحی پرسشنامه تحقیقات بازار به کمک پلتفرم تحقیقات بازار و نرم افزار تحقیقات بازار از اصولی‌ترین و بنیادی‌ترین کارهایی است که هر کسب‌وکاری باید آن را انجام دهد.

با انجام تحقیقات بازار (Market Research) می‌توانید تصمیماتی داده محور و منطقی بگیرید، از حدس و گمان فاصله بگیرید و منابع خود را پروژه‌هایی تبدیل کنید که واقعا عملی هستند. کسب‌وکارها در مراحل مختلفی از رشد خود می‌توانند از انواع فرم تحقیقات بازار استفاده کنند.

تحقیقات بازاریابی یا Marketing Research چیست؟

به طور کلی با انجام تحقیقات بازاریابی، شما می‌فهمید که در کدام بخش از بازار کسب‌وکارتان موفق‌تر خواهید بود و تمام تاکتیک‌ها و استراتژی‌های بازاریابی شرکتتان را با آن می‌سنجید.

در نگاه اول شاید با خود فکر کنید که بخش ابتدایی این تعریف بسیار شبیه به تحقیقات بازار است؛ اما باید بدانید که در تحقیقات بازاریابی، درباره فعالیت‌های بازاریابی کسب‌وکار تحقیق و تغییرات کوچک در چشم‌انداز آینده را بررسی می‌کنیم.

به همین ترتیب پرسشنامه تحقیقات بازار به بررسی بازار و پرسشنامه تحقیقات بازاریابی به بررسی همه مسائل مربوط به بازاریابی می‌پردازد.

در مقاله سوالات پرسشنامه تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی به ذکر سؤالات  آن‌ها پرداخته‌ایم اما برای درک بهتر تفاوت این دو ، آن‌ها را در بخش بعدی دقیق‌تر بررسی می‌کنیم.

تفاوت پرسشنامه تحقیقات بازار و پرسشنامه تحقیقات بازاریابی

چهار فاکتور اصلی در بازاریابی کالا یا خدمات وجود دارند که باید برای درک بهتر تفاوت پرسشنامه تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی آن‌ها را بشناسید.

  1. Product (کالا یا خدمات)
  2. Price ( هزینه پرداختی مشتری)
  3. Place () مکان بازاریابی محصولات
  4. Promotion (تبلیغات و روابط عمومی)

این چهار فاکتور به ۴پی (Four Ps of Marketing) معروف هستند. اگر همه این ۴ عامل به درستی و به طور بهینه با یکدیگر برای محصول یا کالایتان کار کنند،  شما را به موفقیت در بازار و بازاریابی  می‌رسانند.

همان‌طور که گفتیم پرسشنامه تحقیقات بازار بر شناخت بازار هدف تمرکز دارد. این پرسشنامه  امکان جمع‌آوری داده‌هایی درباره بازار و مصرف‌کننده را به شما می‌دهد.

در واقع پرسشنامه تحقیقات بازار فقط با یکی از Pهای بازاریابی یعنی Place سروکار دارد؛ مکان در این  تعریف به معنی بازاری خاص یا بخشی از بازار است..

پرسشنامه تحقیقات بازار داده‌هایی را درباره موارد زیر جمع‌آوری ، تحلیل و نهایتا آن‌ها را تفسیر می‌کند.

  • بازاری خاص
  • محصول، خدمات یا توسعه مفهومی که به فروش در آن بازار خاص به شما کمک می‌کند.
  • مشتریان (حال، آینده و گذشته)

پرسشنامه تحقیقات بازار اولین راه برای بررسی و ارزیابی خدمت یا محصول جدید در بازار هدف است و معمولا در این فرآیند نیازها و خواسته‌های مشتریان آشکار می‌شوند.

  • در مقابل، پرسشنامه تحقیقات بازاریابیمفهومی وسیع‌تر را در برمی‌گیرد. در اصلتمام چهار فاکتور بازاریابی با پرسشنامه تحقیقات بازاریابی سنجیده می‌شوند موضوعات زیر  از نمونه سوالات پرسشنامه تحقیقات بازار هستند:تحقیق محصول جدید
  • توسعه محصول
  • تحقیق تبلیغات
  • تحقیق مشتری
  • قیمت‌
  • فروش
  • روش‌های توزیع
  • روابط عمومی

تحقیقات بازاریابی (مارکتینگ ریسرچ) درباره مفهوم، توسعه، مکان، ارزیابی محصول یا خدمات و مشتریان در حال رشد و برندینگ است. یعنی از ابتدای آگاهی از برند تا ارزش ویژه برند با این نوع پرسشنامه آنلاین مشخص می‌شوند؛ بنابراین به نوعی تحقیقات بازار زیر مجموعه‌ای از تحقیقات بازاریابی است.

با کمک جدول زیر می‌توانید تفاوت‌های عمده تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی را با یکدیگر مقایسه کنید.

تفاوت تحقیقات بازار با تحقیقات بازاریابی

انواع روش‌های تحقیقات بازاریابی

روش‌های انجام تحقیقات بازاریابی یا همان مارکتینگ ریسرچ (Marketing Research) چهار قسمت عمده دارد. شما باید با استفاده از هر کدام، داده‌ها و اطلاعات مربوط به کسب‌وکار خود را استخراج و از آن‌ها در بخش‌های مختلف بازاریابی استفاده کنید.

تحقیقات بازاریابی

  1. روش تحقیق اولیه

تحقیقات اولیه به داده‌ها یا اطلاعات دسته اولی مربوط  هستند که که خودتان آن‌ها را جمع‌آوری کرده‌اید و منبع دیگری ندارند در بخش زیر انواع تحقیقات اولیه بازاریابی را می‌شناسید:گروه‌های تمرکز

  • مصاحبه‌ها
  • نظرسنجی‌ها
  • پرسشنامه‌ها

این نوع تحقیق بازاریابی با استفاده از داده‌ها و اطلاعات به دست آمده از مشتریان، استراتژی بازارایابی شما را تقویت می‌کند.این داده‌ها از ارزشمندترین انواع تحقیقات بازاریابی  و مخصوص مشتریان اصلی شما هستند. با کمک این اطلاعات شما جزئیاتی دقیق از نقاط قوت و ضعف خود را در تمام تجربیات مشتریان می‌یابید.

نظرسنجی‌ آنلاین و پرسشنامه‌ آنلاین از بهترین نمونه‌های تحقیقات پایه هستند. با کمک این دو مورد  شما به تعداد زیادی از پاسخ‌های مشتریانتان دست می‌یابید.

گاهی اوقات شما تا مدت‌ها دنبال پاسخ سوالی هستید و می‌خواهید از بخش خاصی از کسب‌وکارتان بازخورد بگیرید؛ در این شرایط با کمک ابزار پرسشنامه آنلاین مستقیما این سوال را از مشتری خود می‌پرسید.

برای این کار در ابزار نظرسنجی آنلاین پرس‌لاین سوالات خود را طراحی کنید. سپسآن را در شبکه‌های اجتماعی خود یا به کمک خبرنامه ایمیلی  برای مشتریانتان بفرستید.

  1. روش تحقیق ثانویه

تحقیقات ثانویه به اطلاعات و داده‌های دست دوم یا سوم برمی‌گردد و معمولا از داده‌های قبلی و موجود در بازار به دست می‌آیند. انجام این نوع تحقیقات وظیفه شما نیست، بلکه سازمان‌ها یا کسب‌وکارهای دیگر آن را انجام می‌دهند. انواع تحقیقات ثانویه  را در بخش زیر می‌بینید:

  • مقالات
  • ای‌بوک‌ها
  • اینفوگرافی‌ها
  • ویدئوها
  • وایت پیپرها

با این روش‌ها و انواع تحقیقات بازاریابی شما به صورت کلی به درکی از وضعیت صنعتتان در بازار می‌رسیدو رقبای خود را می‌شناسید. شما باید رفتار رقبایتان را تحلیل، آمارهای مهم کسب‌وکار را استخراخ و همچنین استراتژی مارکتینگ دقیق‌تری را برنامه‌ریزی کنید.

با مشخص کردن اطلاعات تحقیقات ثانویه شما از مسائل احتمالی آینده مطلع می‌شوید و آن‌ها را پیش‌بینی می‌کنید. مثلا شما متوجه می‌شوید که یکی از مقاله‌های رقبایتان ترافیک بسیار خوبی دریافت کرده است؛ با این کار می‌فهمید که احتمالا با نوشتن یک محتوای مرتبط و مشابه، سایت شما نیز ترافیک مناسبی دریافت خواهد کرد.

  1. روش تحقیق کیفی

روش تحقیق کیفی به دو شکل اولیه و ثانویه است و  داده‌ها در آن قابل اندازه‌گیری نیستند. در تحقیقات اولیه  شما از نظرسنجی‌ها و پرسشنامه آنلاین برای فهم احساسات مشتری درباره محصول یا خدماتتان استفاده می‌کنید.

مثلا با استفاده از پرسشنامه رضایت سنجی مشتری از او بازخوردهای کاملی درباره محصول یا خدمات بگیرید و در مورد دلیل اعتماد او به برندتان نیز بپرسید. با مطرح کردن چنین سوالاتی شما می‌فهمید که چطور باید به بهترین شکل ممکن استراتژی بازاریابی خود را تدوین کنید.

بهترین  ابزار برای بهره‌مندی از تحقیقات کیفی، انجام پرسشنامه تست محصول جدید در ابتدای ورود آن به بازار است. با این کار شما بازخورد مشتری را درباره محصول خود می‌بینید.

  1. روش تحقیق کمی

در روش تحقیق کمی باید تحلیل‌های آماری مختلف را جمع‌آوری کنید. این تحقیق نیز دو نوع اولیه یا ثانویه دارد.

این نوع تحقیقات بازاریابی پشتوانه قدرتمندتری در استراتژی بازاریابی به شما می‌دهد. آمارهای روش تحقیق کمی تفسیری نیستند و آن‌ها را باید بر اساس شواهد تجربی به دست آورید. برخی از انواع روش تحقیق کمی بازار، این نمونه‌ها هستند:

  • رتبه الکسا
  • نرخ پرش
  • تعداد بازدیدهای صفحه
  • سهم بازار
  • تعداد فالوورهای شبکه‌های اجتماعی
  • میزان تعامل شبکه‌های اجتماعی

با کمک این اطلاعات متوجه می‌شوید که زمان و هزینه خود را برای چه قسمتی صرف کنید. علاوه بر این زمانی ‌که بدانید کجای بازار ایستاده‌اید، خیلی راحت‌تر و دقیق‌تر استراتژی بازایابی کسب‌وکارتان را تدوین می‌کنید.

مراحل بازارسنجی یا تحقیقات بازار

راه‌های زیادی برای جمع‌آوری داده‌های مشتریان و رقبا و به طور کلی تحقیق در مورد بازاریابی وجود دارند؛ بنابراین خودتان را به یک روش خاص محدود نکنید.. مراحل بازارسنجی رایجی در انجام تحقیق بازار با روش تحقیق اولیه وجود دارند و باید از هر کدام بسته به موقعیت کسب‌وکارتان استفاده کنید.

پرسشنامه‌ها: متداول‌ترین راه تحقیقات بازاریابی

نتایج تحقیق هاب اسپات از ۲۰۰۰ متخصص تجربه مشتری، نشان می‌دهد که متداول‌ترین تکنیک تحقیقات بازاریابی در شرکت‌ها استفاده از پرسشنامه است.

پرسشنامه‌ها قیمت پایینی دارند و استفاده از آن‌ها نیز ساده و در دسترس است. با استفاده از پرسشنامه شما داده‌های زیادی را  خیلی سریع و با هزینه‌ای بسیار کم جمع‌آوری.  و آن‌ها را به راحتی نیز تحلیل می‌کنید. استفاده از نرم‌افزارهای طراحی پرسشنامه آنلاین  به شما کمک می‌کند این مسیر را راحت‌تر و به صرفه‌تر بپیمایید.

مصاحبه: هوشمندانه‌ترین روش تحقیقات بازاریابی

در مصاحبه باید تک به تک با مشتریان بالقوه خود صحبت کنید و عمیقا وارد احساسات و تفکرات آن‌ها شوید. اگر قادر به انجام جلسه حضوری و رو در رو نیستید، از تماس تصویری‌ استفاده کنید.با انجام این کار شما به درکی عمیق از بازار هدفتان می‌رسید و با او احساس نزدیکی بیشتری خواهید داشت.

گروه‌های تمرکز: خطرناک‌ترین راه تحقیقات بازاریابی

در این تکنیک تحقیقات بازاریابی، باید گروهی از افراد را که کاملا مطابق با بازار هدف شما هستند، بادقت انتخاب کنید. سپس یک فرد یا مدیر باتجربه  مکالمه و بحثی را درباره محصول، تجربه مشتری یا پیام بازاریابی را آغاز می‌کند تا به بینشی عمیق از مخاطب برسد.

هشدار!!

اگر با فرآیند تحقیقات بازار  ناآشناو تازه‌کار هستید، از روش گروه‌های تمرکز به عنوان اولین راه تحقیقات بازاریابی استفاده نکنید؛ زیرا انجام درست این کار نیازمند تجربه است. اگر به هر دلیلی نتوانید این کار را به شیوه درست و کاملی انجام دهید، نتیجه تحقیقات بازاریابی کسب‌وکارتان با تعداد زیادی خطا مواجه خواهد شد. یکی از اصلی‌ترین این خطاها احتمال ایجاد انواع سوگیری‌ها در تحقیقات شماست.

مشاهده: قوی‌ترین راه انجام تحقیقات بازار

در جلسه مشاهده، شما باید شخصی را مسئول این کنید تا نکته به نکته رفتارهای مشتریان را بررسی کند. مشتریان یا مخاطب هدف  به احتمال زیاد در حین بررسی و خرید محصول جدید شما یا رقیبتان، بازخوردهایی ارائه می‌دهند که  اطلاع  از آن‌ها منبع بسیار خوبی از داده‌ها و اطلاعات برای شما هستند.

این روش جایگزین بسیار مناسب و ارزان‌تر برای تکنیک گروه‌های تمرکز است. در این تکنیک  شما افرادی را می‌بینید که تحت فشار جلسه نیستند و نظراتشان را راحت‌تر بیان می‌کنند. البته این تکنیک یک مشکل اساسی نیز دارد؛ شما نمی‌توانید در تفکرات و نظرات افراد عمیق شوید و به همین دلیل استفاده از آن به جای پرسشنامه یا مصاحبه اصلا کار عاقلانه‌ای نیست.

تحقیقات بازار در دیجیتال مارکتینگ و تحقیق بازاریابی در کسب‌وکارهای آنلاین

ممکن است در نگاه اول فکر کنید تحقیقات بازار برای کسب‌وکارهای آنلاین هم کاملا شبیه به کسب‌وکارهی سنتی و آفلاین است. در حالی‌که باید توجه کنید تحقیق بازار برای کسب‌وکارهای آنلاین بسیار متفاوت از کسب‌وکارهای آفلاین است.

روند تحقیق بازاریابی دیجیتال به‌خاطر ذات آنلاین ان بهتر است به صورت آنلاین و با روش‌های آنلاین صورت پذیرد. اگر در پی شروع کسب‌وکار مجازی هستید یا می‌خواهید آنلاین شاپ راه بیندازید بهتر است سری به مقاله تحقیق بازار در دیجیتال مارکتینگ بزنید و با روندهای آن آنشا شوید.

انواع پرسشنامه آنلاین تحقیقات بازار و بازاریابی

اگر می‌خواهید مهم‌ترین و اساسی‌ترین بخش تحقیقات بازاریابی را انجام دهید باید انواع پرسشنامه تحقیقات بازاریابی را بشناسید و بسته به هدفتان از آن‌ها استفاده کنید.

  1. پرسشنامه تحقیقات بازار

پرسشنامه تحقیقات بازار پرسشنامه‌ای کلی است که تقریبا اکثر فاکتورهای مورد نیاز را می‌سنجد. اگر نیازمند پرسشنامه‌ای جامع و کامل برای انجام تحقیقات بازار هستید می‌توانید از این نظرسنجی استفاده کنید.

 

پرسشنامه تست محصول جدید

با تحقیق درباره محصول یا خدمت جدید متوجه خواهید شد که چگونه و چرا مخاطبان شما از محصول یا خدماتتان استفاده می‌کنند. این نوع پرسشنامه تحقیق بازار به شما تصوری درباره موارد استفاده خدمات یا محصولتان می‌دهد.

  1. نمونه پرسشنامه پرسونای مخاطب

پرسشنامه پرسونای مخاطب با نگاهی واقع گرایانه، مخاطب اصلی شما را شناسایی می‌کند. به شما می‌گوید چالش‌های آن‌ها چیست، چرا آن‌ها محصول یا خدمات شما را می‌خواهند، از برند شما چه انتظاری دارند و سوالات بسیاری دیگر که پاسخشان را به کمک این پرسشنامه به دست می‌آورید.

  1. پرسشنامه نام برند

نام محصول یا برند از اولین شاخصه‌های برندینگ و بازاریابی است. به کمک پرسشنامه بازخورد درباره نام محصول می‌توانید نام انتخابی خود را در معرض دید مشتریان بالقوه قرار دهید و از آن‌ها درباره احساسی که به آن نام دارند سوال بپرسید.

  1. پرسشنامه دسته‌بندی بازار

به کمک پرسشنامه بخش بندی بازار (Market Segmentation) می‌توانید مخاطب هدف خود را به گروه‌های مختلف و بر اساس مشخصه‌های خاص و معلوم دسته‌بندی کنید. بدین ترتیب، راه‌های موثری را پیدا خواهید کرد که نیازها، نقاط ضعف، اهداف و انتظاراتشان را بشناسید.

  1. پرسشنامه قیمت‌گذاری

پرسشنامه قیمت‌گذاری به شما این امکان را می‌دهد که بفهمید چه محصولات یا خدماتی مشابه شما در بازار وجود دارند، مخاطبانتان انتظار دارند چه هزینه‌ای بابت این کالا بپردازند و آیا مایل به پرداخت این هزینه هستند یا نه. بدین ترتیب می‌توانید قیمت عادلانه‌ای را برای محصول یا خدماتتان انتخاب کنید و استراتژی قیمت‌گذاری خود را بهتر تدوین کنید.

  1. پرسشنامه رضایت مشتری 

با کمک پرسشنامه رضایت مشتری و پرسشنامه وفاداری به برند متوجه می‌شود که چه تعداد از مشتریان دوباره به سمتتان باز خواهند گشت و چگونه می‌توانید بقیه را تشویق کنید که مجددا از شما خرید کنند.

  1. پرسشنامه آگاهی از برند

پرسشنامه آگاهی از برند به شما می‌گوید که چه تعداد از مخاطب هدفتان شما را می‌شناسند و درباره‌تان چه می‌دانند. بدین ترتیب می‌توانید تجربه برندتان را مدیریت کنید.

  1. پرسشنامه تست تبلیغ

پس از آن‌که از فرم ثبت رویداد استفاده کردید و رویدادتان را برگزار کردید وقت آن می‌رسد که میزان موفقیت آن رویداد یا کمپین را بسنجید و نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنید. بدین ترتیب می‌توانید به خوبی موفقیت رویدادی که برگزار کرده‌اید را تحلیل کنید و بفهمید تا چه حد توانسته‌اید با مخاطب خود ارتباط برقرار کنید.

  1. پرسشنامه رفتار مصرف کننده

کسب‌وکارها با تجزیه و تحلیل رفتار مصرف‌کننده می‌توانند دیدگاه‌های افراد را درباره محصولات رقبا بدانند و عادات و رفتارهایی را بشناسند که در هر یک از بخش‌های سفر مشتری به عنوان محرک تصمیم‌گیری عمل می‌کند.

  1. پرسشنامه رفتار خریدار

در فرآیند سنجش رفتار خریدار از اطلاعاتی مانند زمان خرید، روش خرید، ترجیحات مصرف‌کننده و گرایش به نوع خاصی از محصول، تعداد دفعات تکرار خرید و سایر معیارهای مشابه استفاده می‌شود.

  1. فرم بازخورد در مورد نام محصول

فرم بازخورد نام محصول، عکس‌العمل مخاطبان در مواجهه با نام برند شما را بررسی می‌کند و مسیر درستی را برای برند برتر شدن پیش روی شما قرار می‌دهد.

 

چگونه تحقیقات بازاریابی آنلاین به رشد کسب‌وکارتان کمک می‌کند؟

تحقیقات بازاریابی آنلاین

اکنون که می‌دانید پرسشنامه تحقیقات بازار و بازاریابی چیست و از چه روش‌هایی باید برای انجام آن استفاده کرد باید بدانید که چگونه از نتایج آن برای رشد کسب‌وکارتان استفاده کنید و چگونه داده‌های مختلف آن را به کار ببندید. به این چند نکته زیر حتما توجه کنید:

  • مخاطب خاص خود را خواهید شناخت

نظرسنجی‌ها و پرسشنامه‌ها موقعیت بسیاری خوبی برایتان فراهم می‌کنند که اطلاعات بازار هدفتان را داشته باشید. اگر  مخاطب خاص خود را به درستی بشناسید مطمئن خواهید شد که تلاش‌هایتان موثر واقع شده است.

  • درباره محصول خود بازخوردهای فراوانی خواهید گرفت

فرض کنید پس از زمان زیادی توانسته‌اید محصولی را به بازار عرضه کنید. اگر مشتریان آن محصول را نخواهند چه می‌شود؟ اگر پرسشنامه آنلاین محصول را پیش از تولید و عرضه آن به مخاطب هدف ارسال کنید، بهتر می‌توانید درباره زیر و بم آن تصمیم بگیرید.

  • در مقایسه با رقبا کجای بازار هستید

اگر می‌خواهید بدانید کجای بازار هستید باید پرسشنامه آگاهی از برند را برای مخاطبانتان ارسال کنید و ببینید چقدر مشتریان بالقوه شما را می‌شناسند. بدین ترتیب خواهید فهمید که درباره شما چه فکری می‌کنند.

  • درباره کمپین‌ها و رویدادهای آتی خود بهتر تصمیم می‌گیرید

با انجام تحقیقات بازاریابی آنلاین متوجه می‌شوید که رویدادهای قبلی‌تان چه نقاط ضعفی داشته‌اند و اکنون باید چگونه آن‌ها را برطرف کنید. اگر به مشتریانتان یک تبلیغ اینستاگرامی نشان بدهید بیشتر شما را خواهند شناخت یا اگر بیلبورد تبلیغاتی‌تان را در بزرگراه ببینند برایتان بهتر است؟ جواب این سوال و بسیاری سوالات دیگر را می‌توانید از طریق پرسشنامه تست تبلیغ دریابید.

  • محتواهای تازه و اصیل تولید می‌کنید

پرسشنامه پرسونای مخاطب دیدی تازه از زوایای ناشناخته مخاطبانتان به شما می‌دهد. با استفاده از نتایجی که به دست آورده‌اید می‌توانید محتوایی تولید کنید که واقعا برای مخاطب مفید است و به او کمک می‌کند به اهدافش برسد.

  • برای تست برندینگ، موقعیت و نام خود استفاده کنید

شعار معروف نایکی را حتما شنیده‌اید: «Just do it» چه اتفاقی می‌افتد که برخی از شعارها تا این حد معروف و پسندیده می‌شوند؟ اگر می‌خواهید شعارها، نام و برندینگ شما نیز تست شود و ببینید باید از چه کلماتی برای توصیف خود استفاده کنید از پرسشنامه تست تبلیغ یا پرسشنامه بازخورد درباره نام محصول استفاده کنید تا رفتارها، انگیزه‌ها و اولویت‌های مصرف کننده را بهتر بشناسید و بهتر از رقبا عمل کنید.

چه زمانی باید پرسشنامه تحقیقات بازاریابی را انجام داد؟

سالانه تعداد زیادی از کسب‌وکارها وارد بازار کار می‌شوند. هریک نیز با خود فکر می‌کند که ایده‌اش منحصر به فرد است و با این ایده قرار است دنیا را تکان دهد. اما در واقع بسیاری از مسائل آن طور که آن‌ها پیش بینی کرده‌اند اتفاق نمی‌افتد. برای همین لازم است که هر استارتاپ یا کسب‌وکار پیش از ورود به بازار، داده‌های قابل اعتمادی را جمع‌آوری کند.

این نکته را فراموش نکنید که فقط کسب‌وکارهایی در بازار موفق خواهند شد که داده‌های قابل اعتماد برای پشتیبانی از ایده کسب‌وکارشان را دارند. فقط به کمک داده‌های صحیح است که می‌توان مشخص کرد آیا ایده آن کسب‌وکار واقعا نیاز مخاطب را برطرف می‌کند یا نه.

زمان صحیح برای انجام پرسشنامه تحقیقات بازار دقیقا پیش از شروع کسب‌وکار جدید یا تولید محصولی جدید است. آن وقت اگر نتایج تحقیقات بازار مثبت بود می‌توان وارد بازار جدید شد.

پس از ورود به بازار، آن کسب‌وکار باید وارد بخش دوم تحقیقات بازاریابی شوید. در این مرحله باید ببینید که چه میزان در نظر مخاطب خود پذیرفتنی واقع شده‌اید.

انجام عملیات تحقیقات بازار باید تبدیل به برنامه‌ای دائمی و همیشگی برای هر بیزینس باشد. به این ترتیب آن کسب‌وکار می‌تواند همیشه در جریان چالش‌ها، رقبا و محیط کاری قرار گیرد.

چگونه سوالات پرسشنامه تحقیقات بازاریابی را بنویسیم؟

سوالات پرسشنامه تحقیقات بازار

برای اینکه بتوانید اصلی‌ترین قدم در هر کسب‌وکار را درست بپیمایید باید بدانید چگونه سوالات پرسشنامه تحقیقات بازار را طراحی کنید که به بهترین شکل ممکن نتیجه‌ای منطقی و عملی از آن دریافت کنید و با فرضیات و نظریه پیش نروید.

برای این‌که پرسشنامه تحقیقات بازار کامل و هوشمندانه‌ای را طراحی کنید باید نکات زیادی را در نظر بگیرید.

حالا وقت ان رسیده که ببینید با طی کردن چه مراحلی می‌توانید پرسشنامه آنلاین تحقیقات بازاریابی را طراحی کنید. فراموش نکنین که فرآیند تحقیقات بازار را خودتان هم می‌توانید انجام دهید فقط کافیست به دقت به سوالاتتان فکر کنید و آن‌ها را به کمک نرم‌افزار تحقیقات بازار پرس‌لاین بسازید.

مرحله اول طراحی پرسشنامه تحقیقات بازاریابی: با چرایی و چه کسی شروع کنید

قبل از این‌که نوشتن تمپلیت پرسشنامه تحقیقات بازار را شروع کنید این کارها را حتما انجام دهید:

  • مشکل را مشخص کنید
  • اهداف تحقیق را مشخص کنید
  • مخاطب هدفتان را مشخص کنید

تمام این سه مورد را روی کاغذ بیاورید و در تمام فرآیند طراحی پرسشنامه تحقیقات بازار به آن مراجعه کنید تا بدانید چارچوب کاریتان دقیقا چیست و مطمئن شوید که به اهدافتان خواهید رسید.

با دقت مخاطب هدفتان را مشخص کنید تا به طور موثر بتوانید ایده خود را تست کنید. برای این کار می‌توانید از پرسشنامه پرسونای مخاطب استفاده کنید تا دقیق‌تر مخاطب اصلی خود را پیدا کنید.

مرحله دوم طراحی پرسشنامه تحقیقات بازاریابی: برای یافتن سوالات طوفان فکری را فراموش نکنید

کمی زمان بگذارید تا هر آن‌چه که می‌دانید را تقسیم‌بندی کنید. خودتان را به چالش بکشانید تا بتوانید سره را از ناسره تشخیص دهید. چطور این مطالب را می‌دانید؟ آیا داده‌ها را دارید؟ یا نتایج تحقیقات قبلی که فکر می‌کنید قابل اطمینانند واقعا صحیح هستند؟

اگر این فرآیند را به درستی انجام دهید متوجه خواهید شد که در مواردی احتمالا دانشتان ناکافی است و باید از طریق تحقیقات آن را کامل کنید. اگر به این موارد بیاندیشید می‌توانید طوفان فکری را بهتر پیش ببرید: چه کسی؟ چه چیزی؟ چه زمانی؟ کجا؟ چرا؟ و چگونه؟

به تمام سوالاتی که در ذهنتان وجود دارد فکر کنید: مشکلات، اهداف و گروه هدفتان. خودتان را سانسور نکنید و همه چیز را بنویسید.

همه مسائلی که در ذهنتان وجود دارد را چارچوب بندی کنید. مثلا عادات خرید، عادات مصرف، قیمت گذاری، تبلیغ و کیفیت محصول.

مرحله سوم طراحی پرسشنامه تحقیقات بازاریابی: سوالات خود را انتخاب کنید

اکنون که موضوعات اصلی را دارید باید ببینید کدام یک با اهدافتان هم راستا هستند و کدام یک در تضاد است. هرکدام که با اهدافتان مناسب نیستند را حذف کنید. مهم‌ترین سوالات خود را انتخاب کنید و آن‌ها را بر اساس اولویت دسته بندی کنید. سوالات کلی‌تر را اول بپرسید و سپس سوالات خاص‌تر را بپرسید.

یکی از دلایلی که پاسخ دهندگان تمایلی به پر کردن پرسشنامه ندارند طولانی بودن آن است. ممکن است آن‌ها در حین کامل کردن پرسشنامه خسته شوند و همین بر کیفیت پاسخ‌هایشان تاثیر گذارد. البته شما می‌توانید به کمک نمادهای بصری، آیکون‌ها و انواع سوالات شرطی در پرس لاین سوالاتتان را برای پاسخ دهنده جذاب‌تر جلوه دهید؛ اما با این حال باید مطمئن شوید تعداد سوالاتتان زیاد نیست و کیفیت پاسخ‌دهی مخاطبان نیز افت نمی‌کند.

مرحله چهارم طراحی پرسشنامه تحقیقات بازاریابی: به لحن و طرز بیان خود دقت کنید

به این مرحله بسیار زیاد دقت کنید. ممکن است سوالاتی که انتخاب کرده‌اید بسیار قوی و صحیح باشند؛ اما اگر با لحنی نامناسب و با کلمانی ناصحیح نوشته شده باشند، داده‌هایی که به دست می‌آورید بی استفاده خواهند بود.

برای این‌که بتوانید سوالات جذاب‌تری بنویسید که فهم آن‌ها برای خواننده ساده و روان باشد و پاسخ صحیحی بدهند این موارد را رعایت کنید:

  • ناشناس باقی بمانید: بهتر است تا انتهای کار نامی از برندتان نبرید. بدین ترتیب نتیجه بهتری از تحقیق درباره محصول خواهید گرفت. مثلا اگر از همان ابتدا بگوئید از برندی شناخته شده هستید ممکن است روی نظر افراد تاثیر بگذارد.
  • جملاتتان را کوتاه کنید و با زبانی ساده بنویسید: شعارگونه ننویسید و از کلمات تکنیکی و خاص و اختصاری استفاده نکنید. همچنین از احساسی نوشتن و برانگیختن احساسات مخاطب هم بپرهیزید.
  • از ترکیب سوالات حتما استفاده کنید: سوالات چندگزینه‌ای، سوالات تصویری، سوالات طیفی و دیگر انواع سوالات مخاطبان را بهتر جذب می‌کند. اگر از سوالاتی استفاده کنید که مشتری جواب خود را می‌نویسد هم می‌توانید ارتباط بهتری با او برقرار کنید و لحن او را هم بهتر درک کنید.
  • از سوگیری پرهیز کنید: در پرسشنامه تحقیقات بازار، نظر پاسخ دهندگان برای شما مهم است، پس سعی نکنید به آن‌ها خط دهید. اگر از کسی بپرسید چه چیزی را در این محصول دوست داشته‌اید، در واقع با خود فرض کرده‌اید که او چیزی را دوست داشته است و این نوع سوال پرسیدن یعنی سوگیری. به جای پرسیدن این سوال می‌توانید بگوئید: «آیا چیزی در این محصول بوده که دوست داشته باشید؟» و بدین ترتیب سوگیری را حذف کرده‌اید.
  • فرضیه سازی نکنید: اگر از مخاطبانتان بپرسید اگر در این موقعیت بودند چه می‌کردند یا چه فکری داشتند، پاسخ مناسبی از او در نخواهید یافت. سعی کنید مخاطب را در موقعیت‌های فرضی قرار ندهید.
  • مراقب سوال‌های حساس باشید: زمانی‌که می‌خواهید سوال‌های دموگرافیک بپرسید مراقب پاسخ سوال‌های حساس باشید. مثلا اگر از مخاطب خود درباره سطح درآمدش می‌پرسید حتما گزینه «ترجیح می‌دهم نگویم» را در میان گزینه‌ها اضافه کنید.

 مرحله پنجم طراحی پرسشنامه تحقیقات بازاریابی: نشان دهید که پاسخ به سوالات در جریان است

باید در طراحی پرسشنامه به گونه‌ای عمل کنید که پاسخ‌دهندگان مطمئن شوند زمانی که برای پر کردن این پرسشنامه گذاشته‌اند ارزشمند بوده و نتیجه‌ای در بر خواهد داشت. برای این‌که به این هدف نزدیک‌تر شوید ابتدا سوالاتی را بپرسید که کلی‌تر هستند و جواب‌هایشان راحت‌تر است و سپس سراغ سوالاتی بروید که به فکر بیشتری نیاز دارند. حتما در پائین صفحه نمودار روند پیشرفت پاسخگویی به سوالات را هم قرار دهید تا مخاطب از جریان پاسخگویی به سوالات آگاه شود. پرس لاین این ابزار را در اختیار شما قرار می‌دهد پس حتما از آن استفاده کنید.                   

مرحله ششم طراحی پرسشنامه تحقیقات بازاریابی: پیش از ارسال پرسشنامه آن را مجددا بررسی کنید

اکنون که سوالات پرسشنامه خود را آماده کرده‌اید، باید آن را منتشر کنید. برای انتشار آن می‌توانید از شبکه‌های اجتماعی، ایمیل یا وبسایت خود استفاده کنید. اما پیش از انتشار فراموش نکنید که مجددا آن را بررسی کنید.

  • چقدر طول می‌کشد تا این پرسشنامه را مخاطب پاسخ دهد. در پیام خود حتما بنویسید که چقدر از او زمان گرفته می‌شود تا این پرسشنامه را پر کند.
  • مطمئن شوید که پرسشنامه‌تان روی همه نوع دستگاهی کار می‌کند.
  • از چند نفر از دوستانتان بخواهید پرسشنامه را به صورت تستی برایتان پر کنند. نظرات آن‌ها را درباره سوالات جویا شوید و اگر در پاسخ دادن به سوالی مشکل داشتند سوال را اصلاح کنید.

نتیجه گیری

برای این‌که بتوانید بهترین نتیجه را از فرآیند تحقیقات بازار یا بازاریابی خود بگیرید، بهتر است از مجموعه این پرسشنامه‌های آنلاین در کنار هم استفاده کنید و بخش‌های مختلف بازار را به طور کامل تست کنید و سپس کسب‌وکارتان را با استفاده از داده‌های قابل اعتماد پایه‌ریزی کنید.

در پرس لاین می‌توانید انواع نمونه پرسشنامه رایگان تحقیقات بازار را بیابید و با استفاده از تمپلیت‌های آماده آن و چند درگ و دراپ ساده آن را شخصی‌سازی کنید. پس از ارسال این نمونه پرسشنامه‌ها از طریق شبکه‌های اجتماعی یا ایمیل نیز قادر خواهید بود نتایج و تحلیل‌های آن را در پنل خود مشاهده کنید و تصمیمات صحیحی بگیرید.

5 Comments

ارسال نظر

حامد

عالی

۱۲:۰۶ ، ۱۴۰۱/۰۶/۲۰
رمضان نجاتبخش

مقاله یا بعبارتی جزوه خوبی بود . و خوب راهنمایی میکند

۰۹:۱۰ ، ۱۴۰۰/۱۰/۲۵


پاسخ نظر
فائزه تاج آبی

ممنونم از نظرتون، خوشحالیم که براتون مفید بوده.

۰۹:۱۰ ، ۱۴۰۰/۱۰/۲۵
مهدی ولی پور

سلام و وقت بخیر در چند مورد تحقیقات بازار و بازاریابی به جای هم و به اشتباه به کار برده شده اند.

۱۱:۰۹ ، ۱۴۰۰/۰۹/۰۶


پاسخ نظر
فائزه تاج آبی

مهدی عزیز ممنونیم از این‌که این مقاله رو این‌قدر با دقت خوندی و به این نکته پی بردی. متاسفانه این اشتباه مصطلح هست و در بسیاری از مواقع این دو عبارت به جای هم به کار می‌رن. ما مجددا مقاله رو بررسی می‌کنیم و موارد اشتباه رو اصلاح خواهیم کرد.

۱۱:۰۹ ، ۱۴۰۰/۰۹/۰۶

Privacy Preference Center